Çiğ Köfte (Türkiye)

Çiğ köfte

Çiğ köfte, geleneksel olarak yüksek kaliteli çiğ sığır eti kıyması (veya kuzu) ile yapılan bulgur, salça, soğan, sarımsak, biber ve çeşitli Türk baharatları ile kombine edilen steak tartarın Türk versiyonudur. Yemek meze olarak tüketilir ve genellikle soğuk olarak servis edilir.

Son yıllarda gıda güvenliği düzenlemeleri ve sağlık kaygıları nedeniyle etin yerini günümüzde neredeyse her zaman bulgur ve öğütülmüş ceviz alıyor ancak bu vejeteryan versiyonları o kadar iyi ki insanlar çoğu zaman gerçeğinden ayırt edemiyor.

Çiğ Köfte dört bin yılı aşkın bir süredir Türk mutfağında yer almaktadır. Mezopotamya bölgesinin eski yemek çeşitlerinden biridir. Tarihi, İncil’de yer alan ve “dünyadaki güçlü kişi” ve Nuh’un torunu olarak bilinen Kral Nemrut’a kadar uzanır. Çiğ köftenin vatanı olan Adıyaman’da, bu muhteşem lezzetin efsanevi hikayesi şu şekilde anlatılıyor;’’Adıyaman yöresinde eski bir medeniyetin kralı olan Kral Nemrut, Hz. İbrahim’i tek tanrıya inandığı için yakmaya karar verir. Halkına verdiği emir ile krallıktaki bütün ağaç ve odun parçalarını büyük bir meydanda toplatır. Evlerde yemek pişirmek için odun parçası kalmamıştır ve ateş yakılmasını yasaklamıştır. Hz. İbrahimi yakmak için meydana toplanan ağaç ve odun parçaları yakılacak tek ateştir.

Halk kralın emriyle günlerce tahta parçalarını meydanda toplamıştır. Dağda avlandığı için bu emirden habersiz olan bir avcı, avladığı geyiği evine getirerek eşinden pişirmesini ister. Eş kralın ateş yakma yasağını anlatır. Avcı da çaresiz emre itaat eder. Avcı geyiğin sağ arka butunu ayırır, ince ince taşla döverek ezer. Bulgur, biber ve tuz katarak, ezdiği et ile bunları iyice yoğurur. Çiğ köftenin ilk kez bu avcı ve ailesi tarafından yapıldığı rivayet edilir.’’

Bu kadim yemek bulgur, kıyma, salça, biber salçası, nar ekşisi ve bol baharatların karıştırılmasıyla yapılır. Çiğ Köfte yapmak için pişirmenize veya başka bir işlem yapmanıza gerek yoktur. Bu, yapılması çok kolay bir yemek gibi düşünülebilir; ancak malzemelerin birbiriyle iyi bir şekilde birleşmesini sağlamak için malzemeleri  ellerinizle yaklaşık bir saat sürekli yoğurmanız gerekmektedir. Bu, orijinal Çiğ Köfte hazırlama yöntemidir.

Türkiye’deki restoranların çoğu çiğ köfte’yi meze olarak görüyor. Türk Kebap restoranlarının çoğu için bir başlangıçtır. Ayrıca Türkiye’de çiğ köfte yemek için özel bir restorana gitmenize gerek yoktur. Sokaklarda veya paket halinde küçük yiyecek dükkanlarında da bulabilirsiniz.

Türkiye’de ilk çiğ köfte’nin nerede yapıldığına dair yıllardır bitmeyen bir tartışma var. Bir taraf önce Adıyaman’da yapıldığını söylerken, diğer taraf Urfa şehrini söylüyor. İlk olarak nerede yapılmış olursa olsun Dünya üzerindeki belki de en benzersiz Türk yemeği olmaya devam ediyor.

Çiğ Köfte Tarifi

Çiğ Köfte İçin Gerekli Malzemeler

200 gr kıyma (isteğe bağlı)
500 gr ekstra ince kahverengi bulgur
1 su bardağı kaynamış su
1 demet ince doğranmış taze yassı maydanoz yaprağı
1 orta boy ince doğranmış soğan
3 adet ince doğranmış taze soğan
4 yemek kaşığı ince ezilmiş pul biber
2 yemek kaşığı domates salçası
2 yemek kaşığı biber salçası
2 tatlı kaşığı tuz
2 yemek kaşığı nar ekşisi
2 yemek kaşığı bitkisel yağ
1/2 taze limon suyu

Çiğ Köfte Nasıl Yapılır

Fazladan ince bulguru bir bardağa koyun ve üzerine kaynar su dökün ve bardağın üstünü mutfak havlusu ile kapatın ve 5 dakika bekleyin. (Bu, bulgurun yumuşamasına yardımcı olur ve uzun süre yoğurmanıza gerek kalmaz).

Bulguru karıştırın ve ince doğranmış soğan, pul biber ve kenarları 5-6 cm yüksekliğinde geniş yuvarlak bir fırın tepsisine koyun. (Henüz taze soğan ve maydanoz yaprağını eklemeyin)

Karışımı avucunuzun tabanıyla 10 dakika yoğurun.
Kıymayı (isteğe bağlı), biber salçasını, salçayı, nar ekşisini, limon suyunu, tuzu ilave edip bulgur tamamen yumuşayana kadar 20 dakika yoğurmaya devam edin.

İnce ince doğranmış taze soğanı, kuru soğan ve 2 yemek kaşığı bitkisel yağı ilave edip 10 dakika yoğurun. (Birkaç buz küpü eklemek çiğ köfte karışımının kurumamasına  ve goğurma esnasında nemli kalmasına yardımcı olur).

Pürüzsüz bir macun haline gelince karışım hazırdır. Ardından, ceviz büyüklüğünde bir parça alıp avucunuzda yavaşça sıkarak özel çiğ çöfte formunu verin.

Servis tabağına sıralayın ve yanında marul yaprakları ile servis yapın. Marul yapraklarını sarmalayıcı olarak kullanabilirsiniz.