Tiết canh, Vietnam’ın geleneksel bir yemeğidir ve genellikle çiğ kan pudingi veya kan çorbası olarak bilinir. Bu yemek, özellikle Kuzey Vietnam’da yaygındır ve taze hayvan kanı, genellikle ördek veya domuz kanı, ve diğer malzemelerle yapılmaktadır.
Tiết canh, temel olarak taze kan ve balık sosu karışımından oluşur. Kanın koagülasyonunu (pıhtılaşmasını) önlemek için, içine bir miktar su ve bazen de sirke eklenir. Bu karışım daha sonra yemek için kullanılacak etle (genellikle ördek veya domuz eti) karıştırılır. Ardından, karışıma ince kıyılmış taze otlar, kızarmış soğan ve yer fıstığı eklenir. Soğuduktan sonra, karışım puding kıvamına gelir.
Tiết canh’ın kökeni Vietnam’ın kırsal bölgelerine dayanır, ve bu yemek genellikle tarım toplulukları arasında popüler olmuştur. Yemek, hayvan kesimi sırasında kullanılan kanın israf edilmemesi amacıyla ortaya çıkmış olabilir.
Bu yemek, özellikle Tet (Vietnam Yeni Yılı) gibi özel etkinlikler ve bayramlar sırasında servis edilir. Bazı bölgelerde, tiết canh’ın güç verdiğine ve enerji sağladığına inanılır.
Çiğ kanın kullanılması, bu yemeği tartışmalı hale getirmiştir. Çiğ kan, çeşitli hastalıkların yayılmasına neden olabilir, özellikle de uygun şekilde işlenmediğinde ve pişirilmediğinde. Yemek, bazı parazit ve bakteri enfeksiyonlarının yayılmasına yol açabilir, bu yüzden bazı insanlar için güvensiz olabilir.
Tiết canh, Vietnam’ın özgün ve karmaşık bir yemeğidir. Kültürel önemi ve tarihsel kökeni, bunu Vietnam mutfak kültürünün ilginç bir parçası haline getirmektedir. Ancak, çiğ kanın kullanılması nedeniyle, bu yemeğin sağlıkla ilgili potansiyel riskleri de bulunmaktadır. Bu sebeplerden dolayı, tiết canh’ın yavaşça popülerliğini yitirdiği ve Vietnam’daki bazı bölgelerde daha az yaygın hale geldiği söylenebilir.
Tiết Canh Tarifi
Tiết Canh İçin Gerekli Malzemeler / 4 kişilik
400 ml taze ördek veya domuz kanı (Veteriner onaylı ve uygun şekilde işlenmiş)
200 gram ördek veya domuz eti, haşlanmış ve ince doğranmış
1 yemek kaşığı balık sosu
1 yemek kaşığı sirke (isteğe bağlı)
Yarım su bardağı soğuk su
2 yemek kaşığı kızarmış soğan
2 yemek kaşığı ince doğranmış taze nane veya fesleğen
Tuz, karabiber ve şeker (tatlandırmak için)
Kızarmış yer fıstığı (isteğe bağlı, süslemek için)
Tiết Canh Nasıl Yapılır
Taze kanı bir kaseye alın. İsterseniz, kanın pıhtılaşmasını önlemek için sirke ekleyin.
Balık sosu, tuz, karabiber ve şeker ekleyin, ardından suyu yavaşça karıştırın.
Karışımı buzdolabına koyun ve hafifçe jelleşmesine izin verin.
İnce doğranmış eti, kızarmış soğanı ve taze otları kan karışımına ekleyin.
Karışımı dört kaseye paylaştırın ve 15-20 dakika daha soğumaya bırakın.
İsteğe bağlı olarak kızarmış yer fıstığı ile süsleyin ve soğuk servis yapın.
Bu tarif, geleneksel bir tiết canh yemeğinin basit bir versiyonunu sunar. Ancak, çiğ kanın kullanılması nedeniyle, bu yemeği hazırlarken son derece dikkatli olunmalıdır. Yemek sadece güvendiğiniz, veteriner onaylı kaynaklardan alınan taze kan kullanılarak ve uygun hijyen koşullarında yapılmalıdır. Yemeğin tüketilmesi de benzer riskler taşıyabilir, bu yüzden dikkatli olunması önerilir.