Keledoş, Türkiye’nin Doğu Anadolu Bölgesi’nin Yukarı Murat-Van bölümüne özgü, tarih ve kültürle yoğrulmuş, zengin bir lezzet profiline sahip yöresel bir yemektir. Ağrı, Bitlis, Van ve Muş gibi farklı şehirlerde kendi varyasyonlarıyla yapılan bu yemek, bölgenin kültürel çeşitliliğini ve gastronomik zenginliğini temsil eder. Van keledoşu, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenerek coğrafi işaret almış, böylece hem ulusal hem de uluslararası alanda tanınır bir hale gelmiştir.

Keledoş, Doğu Anadolu’nun zorlu coğrafyasında yaşayan insanların tarih boyunca beslenme ihtiyaçlarına yanıt olarak gelişmiştir. Bu yemek, bölgenin iklim şartlarına ve geleneksel yemek pişirme tekniklerine uygun olarak ortaya çıkmıştır. Farklı şehirlerde farklı versiyonları bulunması, bölgenin kültürel çeşitliliğini ve yemek pişirme tarzlarındaki farklılıkları gösterir.

Yapılışı ve Çeşitleri

Keledoş’un temel bileşenleri genellikle koyun veya keçi eti, nohut, fasulye ve çeşitli sebzelerdir. Bu malzemeler, bölgenin doğal kaynaklarını ve tarım ürünlerini yansıtır. Yemeğin yapılışı, Van, Bitlis, Ağrı ve Muş gibi farklı şehirlerde değişiklik gösterir, bu da yerel mutfak kültürlerinin benzersiz karakterlerini ortaya koyar. Van keledoşunun Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmesi, bu yemeğin orijinal tarifinin korunmasını ve bölgenin gastronomik mirasının tanıtılmasını sağlamıştır.

Keledoş, bölge halkının misafirperverliğini ve topluluk içindeki dayanışmayı gösteren bir yemektir. Özellikle kış aylarında, soğuk hava koşullarına karşı vücudu ısıtan ve enerji veren bir besin kaynağı olarak tercih edilir.

Yemek, düğünler, bayramlar ve diğer toplumsal etkinliklerde, hem bir toplanma vesilesi hem de kültürel bir ifade aracı olarak önemli bir rol oynar.

Keledoş, Doğu Anadolu’nun zengin ve çeşitli mutfak kültürünün bir simgesi olarak, hem yerel halk için hem de bölgeyi ziyaret edenler için özgün ve zengin bir lezzet deneyimi sunar. Her bir versiyonunun kendine has özellikleriyle, Türk mutfak kültürünün derinliklerine bir yolculuk niteliğindedir.

Keledoş Tarifi

Keledoş İçin Gerekli Malzemeler

Kavurma eti (miktarını damak zevkinize göre ayarlayabilirsiniz)
Yarım su bardağı nohut
1 su bardağı döğme (buğday)
Yarım su bardağı yeşil mercimek
İki avuç ak pancar (doğranmış)
3 yemek kaşığı tereyağı
2 su bardağı kurut (ezilmiş)

Keledoş Nasıl Yapılır

Nohut ve Döğme Pişirme: Nohut ve döğmeyi bir tencereye alın ve yeterli miktarda suyla haşlamaya başlayın.

Mercimek Eklemesi: Nohut ve döğme yarı pişmişken, yeşil mercimeği ekleyin ve tüm malzemeler yumuşayana kadar pişirin.

Ak Pancar ve Et İlavesi: Malzemeler pişmeye yakın, ak pancarı ve kavurma etini tencereye ekleyin. Tüm malzemeleri 10-15 dakika kadar kaynatın.

Kurut Eklemesi: Malzemeler iyice piştikten sonra, ezilmiş kurutu kaynayan karışıma ekleyin. Karışım muhallebi kıvamına gelene kadar pişirin.

Final Dokunuşu: Çorbanız piştikten sonra ocaktan alın ve üzerine tereyağı ekleyin. Tereyağı, çorbanın sıcaklığıyla eriyerek yemeğe lezzet katın.

Servis: Yemeğiniz servise hazır. Sıcakken servis yaparak bu geleneksel lezzeti en iyi şekilde sunun.